spot_img

विभिन्न कार्यक्रम गरी विश्व स्तनपान सप्ताह मनाइदै

spot_img

काठमाडौ । यस बर्षको विश्व स्तनपान सप्ताह विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइने भएको छ । स्वास्थ्य सेवा विभाग अन्तगतको परिवार कल्याण महाशाखाले आज पत्रकार सम्मेलन गरी दिएको जानकारी अनुसार अगष्ट १ देखि ७ सम्म मनाइने विश्व स्तनपान सप्ताहमा संघ, प्रदेश र स्थानीय तहमा विभिन्न कार्यक्रमहरु आयोजना हुनेछन् ।

स्तनपान संरक्षण तथा सम्बद्र्धन गर्ने उद्देश्यले सन् १९९२ देखि हरेक बर्ष अगष्ट १ देखि ७ सम्म संसारभर विश्व स्तनपान सप्ताह मनाइदै आइएको छ । यस बर्ष स्तनपान सप्ताहको नारा “हामी सबैको साझा जिम्मेवारी, स्तनपान संरक्षण हुन्छ प्रभावकारी” भन्ने तय गरिएको पोषण शाखाका प्रमुख केदार पराजुलीले बताउनु भयो ।

सरकारले स्तनपानलाई संरक्षण र सम्बद्र्धन गर्न तथा सबै प्रकारका कुपोषण न्युनीकरणका लागि विभिन्न कार्यक्रमहरु गर्दै आइरहेको परिवार कल्याण महाशाखाका निर्देशक डा. तारानाथ पोख्रेलले बताउनु भयो । डा. पोख्रेलका अनुसार महाशाखाले स्तनपानलाई संरक्षण र सम्बद्र्धन गर्न हरेक स्थानीय तहहरु र विमानस्थलहरुम्मा स्तनपान कक्षको स्थापना गरेको छ भने अस्पतालहरुमा स्तनपानलाई प्रबद्र्धन गर्न तथा बट्टाको दूधलाई निरुत्साहित गर्न मातृ, शिशुमैत्री अस्पताल कार्यक्रम लागु गरिरहेको छ ।

पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै स्वास्थ्य सेवा विभागका महानिर्देशक डा. दिपेन्द्ररमण सिंहले स्तनपानलाई प्रबद्र्धन गर्न सबैले योगदान गर्नु पर्ने बताउनु भयो । पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. कृष्णप्रसाद पौडेलले जीवनको पहिले खोप नै आमाको दूध भएकाले शिशुको जीवन रक्षाका लागि र स्वस्थ जनशक्ति उत्पादनका लागि स्तनपान पहिलो शर्त भएको बताउनु भयो । कोभिड १९ महामारीका अवस्थामा स्तनपानको झनै महत्व हुने भएकाले कोभिड संक्रमित आमाले पनि सावधानी अपनाएर स्तनपान गराउन सक्ने बारेमा सबैलाई सचेतना फैल्याउनु पर्ने प्रवक्ता डा. पौडेलको जोड थियो ।

नेपालमा स्तनपानको अवस्था

सरकारले विभिन्न कार्यक्रमहरु गरिरहेको दाबि गरिरहेता पनि नेपालमा स्तनपानको दर भने निरासाजनक तवरले घटिरहेको छ ।नेपाल मल्टि इन्डिकेटर क्लष्टर सर्वे (मिक्स) २०१९ अनुसार नेपालमा शिशु जन्मेको १ घण्टा भित्रै स्तनपानको सुरुवात गर्नेको संख्या ४२ प्रतिशत रहेको छ भने पूर्ण स्तनपान गराउनेको संख्या ६२ प्रतिशत रहेको छ । त्यस्तै उक्त सर्वेक्षण अनुसार २ बर्षसम्म स्तनपान गराउनेको संख्या ८७.६ प्रतिशत रहेको छ । २०१९ को यो तथ्यांक २०१६ नेपाल जनसांख्यीक तथा स्वास्थ्य सर्वेक्षण भन्दा कमजोर हो ।

नेपाल जनसांख्यीक तथा स्वास्थ्य सर्वेक्षण २०१६ को तथ्यांक अनुसार नेपालमा पूर्ण स्तनपान गराउनेको संख्या ६६ प्रतिशत र शिशु जन्मेको १ घण्टा भित्रै स्तनपान गराउनेको संख्या ५५ प्रतिशत छ भने शिशु जन्मेदेखि २ बर्षसम्म स्तनपानलाई निरन्तरता दिनेको संख्या ८९ प्रतिशत रहेको छ । त्यसैगरी जन्मनासाथ स्तनपान गराउनु अघि १० जना नवजात शिशुहरु मध्ये ३ जना नवजात शिशुहरुलाई घ्यू, मह, चिनि आदि चटाउने गरेको पाइएको छ । नेपालमा शिशु जन्मे देखि १ महिना सम्म आमाको दूध मात्र खुवाउनेको संख्या ८० प्रतिशत रहेको छ । तर शिशु २ देखि ३ महिना सम्मको हुँदा आमाको दूध मात्र खुवाउनेको संख्या घटेर ७२ प्रतिशत मात्र रहेको छ । नेपालमा शिशुलाई कहिल्यै पनि स्तनपान नगराएको संख्या भने १ प्रतिशत मात्रै छ । काठमाण्डौं उपत्यकाका अस्पतालहरुमा गरिएको एक अध्ययनले फर्मुला दूधहरुको बढ्दो प्रयोग अपरेसन गरेर जन्मेका शिशुहरुमा बढि पाइएको थियो ।

नेपाल जनसांख्यीक तथा स्वास्थ्य सर्वेक्षण २०१६ अनुसार नेपालमा ५ बर्ष मुनीका ३६ प्रतिशत बालबालिकाहरु पुड्कोपना, १० प्रतिशत ख्याउटेपना, २७ प्रतिशत कम तौल र ५३ प्रतिशत रत्तअल्पताबाट ग्रसित छन् । नेपालमा हुने बाल मृत्युदरको ५३ प्रतिशत कारक कुपोषण रहेको पाइएको छ । विज्ञहरुका अनुसार स्तनपानले कुपोषण र बाल मृत्युदर कम गर्न ठुलो योगदान गर्दछ ।

.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

भर्खरै

रसायन हालेर पकाइएको आँप कसरी चिन्ने?

आँप, केरा, मेवा, अम्बाजस्ता फल रुखमा छिपिएपछि नपाके पनि टिपिन्छ। यसरी काँचै टिपिने फल टिपिसकेपछि प्राकृतिक रुपमा आफै वा...

‘आमाको दूधको विकल्प खोज्नु दुःखद्’

काठमाडौं- पच्चीस वर्षमा पूर्ण स्तनपान गराउने प्रवृत्ति ७५ प्रतिशतबाट ५६ प्रतिशतमा झरेको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले नेपाल...

नियन्त्रण भएन तरकारीमा विषादी

काठमाडौँ । काठमाडौ उपत्यकामा भित्रिने तरकारीमा विषादीको अवशेष खान मिल्नेभन्दा बढि मात्रामा पाइएको छ । कालीमाटी तरकारी तथा फलफूल...

विद्यालय खाजाको मेनुमा फर्सिको खीरदेखि कोदोको हलुवासम्म

काठमाडौं । शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालय अन्तरगतको शिक्षा तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रले बालबालिकालाई विद्यालयमा दिइने दिवा खाजाको...
spot_img

अन्य सम्बन्धित